((تبعیض در ادارات و موسسات دولتی و علل آن از لحاظ علمی و روانشناختی   ))                                           

امروزه  بحث تبعیض در ادارات و موسسات دولتی در سطح  کشور به مقوله رایج و شایع تبدیل شده است بنابراین جا دارد که در خصوص  این پدیده ، تحقیقات و بررسی های علمی و جامع انجام  گیرد و نتایج آن به خوبی تجزیه وتحلیل و پراکتیزه گردد. در وهله اول باید تبعیض را به عنوان  یک واقعیت  مسلم قبول داشت و درصدد یافتن راهکارهای علمی برای زدودن آن بود. باانکار این امر نمی توان به حل این معضل پرداخت. بر همین اساس اصولا  در هر جایی که تفاوت و تنوع باشد، تبعیض هم می تواند وجود داشته باشد . لذا بایستی برای رفع آن به تفاوتها و فرقهای  موجود توجه ویژه ای مبذول داشت و با توجه به این فاکتور درصدد یافتن راه حل اصولی برآمد.

به لحاظ روانشناختی میزان روابط عاطفی بین افراد به فاکتورهایی مثل زبان، فرهنگ و آئین بر می گردد ، یعنی هر چه افراد اجتماع از لحاظ فرهنگی و اجتماعی و زبانی همگون تر باشند می تواند منشاء روابط صمیمانه تری باشد و این مهم می تواند در حوزه کارکردی هم موثر باشد. به این معنا که اگر در اداره ای یک کارمند به گروه فرهنگی خاص و ارباب رجوع به گروه فرهنگی خاص دیگر تعلق داشته باشد، کارمند هر چه مخلص ، درستکار، صدیق و به دور از تعصب باشد باز نخواهد توانست نیازها و خواسته های ارباب رجوع را برآورده سازد، در واقع خدمات انجام گرفته تحت تاثیر روابط بین فردی قرار گرفته و حتی می تواند بر ارزش کار و میزان رضایت فردی هم تاثیر گذار باشد. این مساله را در بسیاری از موارد با بکارگیری نیروی همگون با ارباب رجوع که به آسانی مقدور می باشد می توان حل نمود ، لذا بکارگیری  نیروی انسانی ، بخصوص در ادارات و مدارس نباید صرفا بر اساس نیاز سیستم و خواست گروهی، فرهنگی و زبانی خاص باشد بلکه بر اساس نیاز و خواسته های بومیباشد. بنابراین یکی از  مواردی که می تواند سطح رضایتمندی ارباب رجوع را فراهم کند توزیع نیروی انسانی و مالی عادلانه و به نسبت جمعیت زبانی و فرهنگی هر منطقه باشد. 

علت دیگر تبعیض ــ-تعصب- می باشد.

تعصب  اصولا مختص به جوامع عقب افتاده است، هر چه جوامع عقب افتاده تر باشند به همان نسبت متعصب تر هستند. مشکلات قومی و مذهبی در کشورهای شرقی نشانگر همین واقعیت است و از طرفی کمبود مشکلات از این قبیل در اروپا نیز تایید بر این مساله است. لذا تبعیض عمدتا در جوامع عقب افتاده و کمتر رشد یافته مشاهده می گردد  وبرای رسیدن به جامعه آرمانی و بدون تبعیض بایستی در جهت رشد و ارتقا فرهنگ عمومی مردم اقدامات اساسی صورت گیرد و زمینه همه گیر برای رشد جامعه از لحاظ فرهنگی فراهم گردد.                                                        
نابرابری و عدم توزیع عادلانه منابع لقتصادی و نیروی انسانی و بکارگیری این منابع بدون در نظر گرفتن مسائل بومی و زبانی و فرهنگی خود باعث رواج و توسعه عصبت و تعصب  در جامعه می گردد. و نهایتا در طی پروسه ای به بازتولید تبعیض در اجتماع می انجامد. نابرابری  و بی عدالتی در بکارگیری منابع اقتصادی و انسانی از یک طرف این باور را در فرهنگ غالب  به وجود می آورد که استفاده از این منابع حق مسلم آن است و دیگران حق استفاده  یا بهره وری ازآن را ندارد که خود این امر منجر به تعصب و نهایتا تبعیض می گردد. رفته رفته این عقلیت چنان در لایه های متفاوت اجتماعی رسوخ می کند که به یکی از هنجارهای منفی و مخرب تبدیل می گردد که در خیلی از مواقع حاکمیت هم یارای مقابله با آن را ندارد و در نهایت این باور به ابزاری برای تعامل با دیگران تبدیل می شود که  در بلند مدت یک فاجعه و گسست اجتماعی  را بدنبال دارد. از طرف دیگر فرهنگ و زبان زیردست که این همه بی عدالتی و حق کشیها را تجربه می کند خود دچار نوعی ازتعصب  افراطی نسبت به فرهنگ غالب می گردد و نهایتا این سیکل معیوب همچون یک صده ی اخیر ادامه می یابد و دائما در حال بازتولید است مگر اینکه با برقراری عدالت اجتماعی ، فرهنگی و سیاسی این مرحله را به تاریخ سپرد و فصل جدید ی از تعامل را با همدیگر گشود.