دقت فوق العاده دراحترام به پدرومادر

درحقیقت دردوآیه‎ای که گذشت، قسمتی ازریزه کاریهای برخوردمؤدبانه وفوق العاده احترام آمیز فرزندان رانسبت به پدران ومادران بازگومی‎کند:

1- از یک سوانگشت روی حالات پیری آنها که درآن موقع ازهمیشه نیازمندتربه حمایت ومحبّت واحترامند گذارده، می‎گوید: کمترین سخن اهانت آمیزرابه آنهامگو! آنها ممکن است براثرکهولت به جایی برسندکه نتوانندبدون کمک دیگری حرکت کنند، وازجابرخیزندوحتی ممکن است قادربه دفع آلودگی ازخود نباشند. دراین موقع آزمایش بزرگ فرزندان، شروع می‎شود. آیاوجودچنین پدرومادری رامایه رحمت می‎دانند، ویابلاو مصیبت و عذاب؟ آیاصبر و حوصله کافی برای نگهداری احترام آمیزازچنین پدر و مادری را دارند و یا هر زمان با نیش زبان، با کلمات سبک و اهانت آمیزو حتی گاه باتقاضای مرگ اوازخداقلبش را می‎فشارند و آزار می‎دهند؟

2- ازسوی دیگرقرآن می‎گوید: دراین هنگام به آنهااف مگو. یعنی اظهارناراحتی وابرازتنفّرمکن. وبازاضافه می‎کندباصدای بلندواهانت آمیزودادوفریادباآنها سخن مگو. وبازتاکیدمی‎کندکه باقول کریم وگفتار بزگوارانه باآنهاسخن بگوکه همه آنهانهایت ادب درسخن رامی‎رساندکه زبان کلید قلب است.

3- ازسوی دیگردستوربه تواضع وفروتنی می‎دهد. تواضعی که نشان دهنده محبّت وعلاقه باشدونه چیزی دیگر.

4- سرانجام می‎گوید: حتی موقعی که روبه سوی درگاه خدامی‎آوری پدرومادرراچه درحیات وچه درممات فراموش مکن وتقاضای رحمت پروردگاربرای آنها بنما. مخصوصااین تقاضایت رابااین دلیل همراه سازوبگوخداوندا همانگونه که آنها درکودکی مراتربیت کردندتومشمول رحمتشان فرما!؟ ^[iii]

نکته مهمی که ازاین تعبیر(علاوه برآن چه گفته شد) استفاده می‎شوداین است که اگرپدرومادر، آن چنان مسن وناتوان شوندکه به تنهایی قادربه حرکت ودفع آلودگی‎ ازخودنباشند، فراموش نکن که توهم در کودکی چنین بودی وآنها ازهرگونه حمایت ومحبّت ازتودریغ نداشتند؛ محبّت آنهاراجبران نما. وازآنجاکه گاهی دررابطه باحفظ حقوق پدرومادرواحترام آنها وتواضعی که برفرزندلازم است ممکن است لغزشهایی پیش بیایدکه انسان آگانه یاناآگاه بسوی آن کشیده شود.

6- سوره عنکبوت آیه8 {ووصّینابوالدیه حسناًواِن جاهداک لتشرک بی مالیس لک به علم فلاتطعهما الیّ مرجعکم فأنبأکم بماکنتم تعلمون} مابه انسان توصیه کردیم که به پدرومادرش نیکی کند، واگرآنها تلاش کنندکه برای من شریکی قائل شوی که به آن علم نداری، ازآنهااطاعت مکن، بازگشت همه شمابه سوی من است، وشماراازآنچه انجام می‎دادیدباخبرخواهم ساخت.